MẠN ĐÀM VỀ TẾT THANH MINH CỔ TRUYỀN

cri2022-04-04 15:31:48

Từ Bắc Kinh xa xôi đang vào Xuân, Sảnh Hoa xin thân chào quý vị và các bạn thính giả và cư dân mạng đang theo dõi mục Hộp thư Thính giả trên sóng và trên mạng Đài Phát thanh Quốc tế Trung Quốc phát đều đặn vào mỗi thứ Hai hằng tuần.

Hôm nay đi làm, Sảnh Hoa phát hiện Hoa Hải Đường đang nở rất đẹp, nên muốn chia sẻ với các bạn cảm xúc và kiến thức khi đứng ngắm trước những bông những chùm hoa Hải đường rất nên thơ.

Thân hình cành hoa Hải đường phóng khoáng, hoa nở như gấm, là loài hoa nổi tiếng mà xưa nay sang hèn đều thích. Hải Đường được mệnh danh là “Thần tiên của hoa”, “Hoa Quý Phi”, “Hoa quý phái”. Ngoài ra, Hải Đường còn gọi là hoa nhớ đứt ruột, là cỏ nhớ quê, tượng trưng cho nỗi niềm xa nhớ quê hương của những người con đi xa, bày tỏ nỗi sầu chia ly. Nhưng vì hoa Hải đường trông duyên sáng quyến rũ, sắc hoa đẹp đến nỗi khó mà hình dung, cho nên còn được ví là hoa Người đẹp. Sảnh Hoa chợt liên tưởng đến bài thơ Hoa Hải đường của nhà thơ lớn Việt Nam Nguyễn Du:

Hải đường mơn mởn cành tơ,

Ngày xuân càng gió càng mưa càng nồng.

Hải đường là ngọn đông lân,

Giọt sương gieo nặng cành xuân la đà

Có lẽ các bạn ở khu vực miền nam Việt Nam nơi có miền khí hậu nhiệt đới gió mùa đã rất quen với tiết trời nóng nực quanh năm, bốn mùa đều mặc áo ngắn tay, Bắc Kinh Trung Quốc thuộc miền khí hậu ôn đới lục địa, bốn mùa xuân hạ thu đông phân chia rất rõ rệt, mà thời gian giá lạnh lại dài hơn. Những ngày này đang là lúc giao mùa Xuân Hạ, tiết trời Bắc Kinh đang ấm dần, tuy vẫn hơi mát lạnh, nhưng cây cối đang bắt đầu đâm trồi nảy lộc, vạn vật thức tỉnh, vậy đã đến Tết Thanh minh, đây là một trong 24 tiết khí tính theo âm lịch của TQ, tính theo dương lịch thường là vào đầu tháng tư, tết Thanh minh năm nay là ngày 5 tháng tư, đây là một trong những ngày Tết dân gian cổ truyền của Trung Quốc. Nhân dịp này, Sảnh Hoa xin mạn đàm với quý vị và các bạn về tục Tết Thanh minh cổ truyền.

Nhân dân hai nước Trung-Việt có nền văn hóa tương đồng, cũng có tục tảo mộ vào tết Thanh Minh, Có nơi gọi tiết Thanh Minh là tết “Âm phủ”, qua đó có thể thấy đây là ngày lễ của những người đã quá cố. Cứ đến trước và sau Thanh minh, mọi người mang theo cuốc xẻng để đắp lại nấm mồ cho to, rẫy hết cỏ dại và những cây hoang mọc trèo lên mộ của người thân đã khuất. Sau đó dâng hương, đốt vàng mã, đặt thêm bó hoa dâng cho vong hồn người quá vãng. Mọi người đi tảo mộ ăn vận rất chỉnh tề. Các ông bà già thì lo khấn vái nơi phần mộ. Thanh niên nam nữ cũng nhân dịp này mà phô sắc phô tài. Cả trẻ em cũng theo cha mẹ đi tảo mộ, trước là để biết dần những ngôi mộ của gia tiên, sau là bố mẹ muốn tập cho con chá sự kính trọng tổ tiên qua tục viếng mộ. Những người quanh năm đi làm ăn xa thường tranh thủ trở về vào dịp này để tảo mộ gia tiên và xum họp với đại gia đình. Thường người ta đi tảo mộ từ sáng sớm cho đến gần trưa.

Theo truyền thuyết tiết Thanh minh được bắt nguồn từ đời nhà Hán Trung Quốc ( năm 205-220 trước công nguyên), cho đến đời nhà Minh và nhà Thanh (1368-1911). Ngày nay hoạt động tảo mộ đã trở nên đơn giản hơn, ngoài cả một dòng họ đi tảo mộ cho ông bà tổ tiên ra, là các đoàn thể tập thể đến nghĩa trang liệt sĩ, mọi người đặt trước mộ những bó hoa tươi, hay vòng hoa, một cành tùng, bách tỏ lòng tưởng nhớ các liệt sĩ.

Cái kiếp con người, cho dù vinh hoa phú quý thế nào , quyền cao chức trọng đến mấy, cuối cùng rồi cũng đều sẽ về làm cát bụi. Cho nên, khi làm kiếp con người, ta nên nâng niu mỗi ngày, yêu quý tất cả con người, thiên nhiên và sự việc bằng thái độ lạc quan yêu đời, bằng cõi lòng yêu thương, từ tốn, hảo tâm và tôn trọng ...

Cứ đến Thanh minh thì nhiệt độ bắt đầu tăng cao, lượng mưa nhiều hơn, do vậy cũng là mùa gieo trồng vụ xuân. Ở miền bắc Trung Quốc về tiết khí mà nói, Thanh Minh là mùa đẹp nhất trong năm, cây dương liễu đâm trồi, hoa bích đào nở rộ, hoa lê đơm trắng phau, thảm cỏ vừa nhộm xanh, mực nước suối dâng cao, ánh nắng chiếu ấm áp, bầu trời càng trong xanh, hoa đồi toả hương thơm. Quang cảnh thật là đẹp, sức sống dạt dào. Gió xuân thổi lên mặt, đồng ruộng thơm mùi đất, đường núi hoa nở đầy, tiếng chim hót líu lô, nước suối chảy róc rách, muôn vật đang hồi sinh, khiến lòng người mê say.

Trong khi đó, Thanh minh cũng là mùa dễ gợi lên lòng người có chút thương cảm, tại các vùng miền nam Thanh minh là mùa mưa phùn ướt áo tứ thân, trong lòng lâng lâng đầy ắp niềm thương nỗi nhớ.

Ngay từ cách đây hơn 1400 năm về trước, Đỗ Mục, Nhà thơ nổi tiếng đời Đường đã sáng tác bài thơ mang tên Thanh Minh, lưu truyền cho đến ngày nay, bài thơ này còn được phổ nhạc và thường cất lên vào mỗi dịp Tết Thanh Minh. Sau đây mời các bạn nghe hợp xướng thiếu nhi bài hát “Thanh Minh”:

Thanh minh thời tiết vũ phân phân,

Lộ thượng hành nhân dục đoạn hồn.

Tá vấn tửu gia hà xứ hữu ?

Mục đồng dao chỉ Hạnh Hoa thôn.

Thanh minh lất phất mưa phùn

Khách đi đường thấm nỗi buồn xót xa

Hỏi thăm quán rượu đâu à ?

Mục đồng chỉ lối Hạnh Hoa thôn ngoài.

Thanh Minh là ngày lễ tưởng nhớ người đã quá cố;

Thanh Minh nằm trong mùa muôn vật hồi sinh, là ngày lễ dạt dào sức sống, đáng thể thưởng thức. Vào phần cuối chương trình, Sảnh Hoa xin tặng quý vị và các bạn những câu “Lời hay ý đẹp sau đây”:

...Trên đời này, không phải tất cả những gì cũng đều phù hợp với sự tưởng tượng,

Có những lúc, núi là câu chuyện của dòng sông, mây là chuyện kể của gió;

Cũng có những lúc, các ngôi sao trên trời không phải là chuyện kể của màn đêm, tình cảm không phải là câu chuyện tình yêu.

Cuộc đời, vốn là gió cát của vườn dâu biển cả,

Chỉ có điều, khi quay đầu nhìn lại, cái nóng cái lạnh của chuyện đời đã biến thành những thứ vị cay đắng ngọt bùi...

Đặt mình vào trong chiều sâu của dòng thời gian để ngắm hoa nở hoa lại tàn.

Nụ cười như gốc cây hoa nở rộ rồi hoa lại tàn phai , thoang thoảng đưa hương trong cõi lòng, sự sống có được không phải chỉ là tươi đẹp.

Hãy dành lý do để mỉm cười với cuộc đời, đừng để trái tim phải gánh vác quá nặng nề; Hãy dành cho mình một hình thức để sưởi ấm, lấy làn gió làm ý trí để theo đuổi sắt son, nở nụ cười tươi tắn, gọt giũa thời gian thành khung cảnh hoa nở trên đầu cành đẹp nhất.

Giá như vườn hoa đào nở rộ trong lòng, thì đâu đâu mà chẳng phải là mây trôi nước chảy?

Mỉm cười với hồng trần, lặng lẽ gửi gắm yên lành như nước chảy trong suốt.

Biên tập viên:Sảnh Hoa